200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ 3 Απριλίου 1821. ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ !!!

filesepanastasi_1821_472061820

Η Ηλεία στα όπλα – Η μάχη του Πύργου (3 Απριλίου 1821)

ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ 3 Απριλίου 1821. ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ !!!

Η περιοχή ανήκε αρχικά στους Χατομαναίους Τούρκους της Γαστούνης και στους Τουρκαλβανούς που κατείχαν την περιοχή του Λάλα.

Ως και τις αρχές του 19ου αιώνα η Ηλεία υπαγόνταν στο Βιλαέτι (επαρχία) της Γαστούνης. Όμως στην συνέχεια ο Πύργος με 9 ακόμη χωριά αποσχίστηκε και δημιουργήθηκε το Βιλαέτι του Πύργου. Το Βιλαέτι του Πύργου ήταν συγκριτικά πιο προνομιακό από το Βιλαέτι της Γαστούνης μιας και του είχε παραχωρηθεί από τον Σουλτάνο ειδική άδεια για την μη καταβολή φόρων. Σαν αποτέλεσμα αυτής της ευνοϊκής μεταχείρισης από τον Σουλτάνο, το Βιλαέτι του Πύργου εξελίχτηκε πιο γρήγορα τα τελευταία χρόνια πριν τον εθνικό ξεσηκωμό και ο πληθυσμός του (περίπου 7.000) ήταν αμιγώς Ελληνικός και σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από αυτόν της Γαστούνης.

Ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας, ο Ηλείος Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος από την Ανδρίτσαινα κατόρθωσε να μυήσει στους κόλπους της Φιλικής Εταιρείας αρκετούς Ηλείους αγωνιστές μεταξύ των οποίων τον Γεώργιο Σισίνη από την Γαστούνη και τον Χαράλαμπο Βιλαέτη από τον Πύργο. Ο Σισίνης μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία το 1819 και μαζί με τους γιους του Χρύσανθο και Μιχάλη άρχισε να οργανώνει και να προετοιμάζει την Επανάσταση στην Ηλεία.

Ο Χαράλαμπος Βιλαέτης που ήταν ο πρωταγωνιστής της μάχης του Πύργου μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία το 1819 και σε συνεργασία με τον Σισίνη άρχισε να προετοιμάζει την Επανάσταση στην Ηλεία. Έτσι στις παραμονές του Εθνικού ξεσηκωμού οι Ηλείοι αγωνιστές ήσαν έτοιμοι για την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης.

Στις 26 του Μάρτη 1821 ο Γεώργιος Σισίνης υψώνει την σημαία της επανάστασης στην Γαστούνη και ο Χαράλαμπος Βιλαέτης στον Πύργο. Αμέσως ξεκινούν την πολιορκία στο κάστρο Χλεμούτσι, αλλά η επέμβαση των τουρκαλβανών του Λάλα και ο τραυματισμός του Βιλαέτη στο χέρι, έκανε τους Έλληνες να αποχωρήσουν με τον κίνδυνο να περικυκλωθούν και να βρεθούν μεταξύ δύο πυρών.

Μάχη του Πύργου (3 Απριλίου 1821)

Στις 3 Απριλίου του 1821 ο Πύργος έζησε την πρώτη ίσως ιστορική μάχη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα!

Οι Λαλαίοι Τούρκοι – ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής ετοιμάζονται να επιτεθούν στην πόλη του Πύργου. Ο Βιλαέτης βρίσκονταν στην Σκαφιδιά μαζί με τον Γεώργιο Σισίνη όταν πληροφορήθηκε για την επίθεση των Λαλαίων Τούρκων στον Πύργο..

Στις 2 Απριλίου οι Λαλαίοι τουρκαλβανοί φτάνουν έξω από τον Πύργο και ζητούν από τους Έλληνες να προσκυνήσουν !! Οι επαναστάτες Έλληνες αγωνιστές όμως τους απαντούν ότι πλέον ήρθε η ώρα να προσκυνήσουν οι Οθωμανοί τους Έλληνες !!!

Έτσι την άλλη μέρα Κυριακή 3 Απριλίου 1821 ξεκινά η επίθεση των τουρκαλβανών από τρία σημεία. Οι Έλληνες αντιστάθηκαν με γενναιότητα για δυο μέρες απέναντι στους κατά πολύ περισσότερους Τούρκους όπου τους προξένησαν μεγάλες απώλειες. Παρόλα αυτά οι Λαλαίοι κατόρθωσαν και μπήκαν στην πόλη του Πύργου όπου πυρπόλησαν ένα μέρος της και προκάλεσαν απώλειες στα γυναικόπαιδα διότι δεν προνοήθηκε η φύλαξή τους σε ασφαλές μέρος. Παρ’ όλα αυτά οι Έλληνες κράτησαν τις θέσεις τους και κατόρθωσαν με αντεπίθεση να πετάξουν τους τουρκαλβανούς έξω από τον Πύργο, αφήνοντας πίσω τους περί τους 150 σκοτωμένους. Από τους Έλληνες έπεσαν ηρωϊκά περί τους 130…

Οι αρχηγοί των Ελλήνων ήσαν ο Χαραλάμπης Βιλαέτης ως επικεφαλής των 500 περίπου Πυργιωτών αγωνιστών, ο Ιωάννης και ο Διονύσιος Διάκος, ο Πέτρος Μήτζου, οι Αχολαίοι, ο Αναγνώστης Παπασταθόπουλος, ο Αλέξης Μοσχούλας από την Ανδρίτσαινα με 70 Αγουλινιτσαίους. Μαζί με 100 Ζακυνθινούς που έτρεξαν για να βοηθήσουν τον Βιλαέτη, οι γιοι του θρυλικού γέρου του Μοριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (Πάνος και Γιάννης) και οι αγωνιστές Γεώργιος Μήτσος και Αναστάσιος Μερκούρης και οι Καμπασαίοι με 70 ενόπλους. Συνολικά οι Έλληνες ήσαν περί τους 670 ενόπλους. Από την άλλη μεριά οι Τουρκαλβανοί είχαν 1200 ενόπλους (άλλες πηγές τους ανεβάζουν σε 2000).

Η μάχη του Πύργου έδωσε θάρρος και δύναμη στους Ηλείους αγωνιστές που συνέχισαν τους αγώνες τους εναντίον των Οθωμανών.

Στις 24 Απριλίου Οι Λαλαίοι επιχείρησαν να επιτεθούν στο χωριό Αγουλινίτσα Ηλείας (σημερινό Επιτάλιο) αλλά απέτυχαν ύστερα από την γενναιότητα που επέδειξαν οι κάτοικοι του χωριού.

………………………………………………

ΑΣ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΨΕΙ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ Ο ΠΥΡΓΙΩΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ